Ambtelijke taal (column)

Nou lees je het ook eens van een ander. (uit MAGNOLIA, 16-10-2005).

Niets is zo moeilijk om de Taal der Ambtenarij te spreken teneinde door te dringen zodat je bijvoorbeeld een bouwvergunning voor een schuurtje kunt aanvragen die binnen afzienbare tijd verstrekt wordt. Het beste is om de verantwoordelijke ambtenaar een koekje van eigen deeg voor te schotelen:

Geachte slormentaris,

Binnenkort wil ik een greuvel aan de kwerkelmatige en stroetverbordingsplichtige strevel bouwen. Wat moet ik qua krabinkel-paperasserije dan voor de woenderaken verfiebelen? De greuvel komt als het ware twee kwaker van de woenderaken, waar op dit moment gedriepeneerd wordt. Kijk, als de homperans links van de greuvel aan de kwerkel geklombat wordt, dan zie je d’r niks van.

Even ter veruitklaring: de greuvel krijgt een gebogen kwarikonkel, een gele met rode strepen. Maar als dat onverhoopt anti-gestroven is, dan is wat mij betreft een rechte kwarikonkel ook gragelijk. Al heb je dan wel dat de homperans dus een beetje in de zuusper garineert. Da’s dan wel een nadeel. Maar ja. Mochten de grafinator en de schupper NIET VERFIEBELEN, wat ik jammer zou vinden, dan kan de sompiematige greuvel van de kwerkel ook gesapineerd worden. Eventueel. Al staat de kwurk van de homperans er niet echt achter. Hij wiekt niet zo op sapineren, eigenlijk, omdat dat zo opvalt.

Ik heb al wel met buurmanski geproten. Ik zeg: “Binnenkort wil ik een greuvel aan de kwerkelmatige en stroetverbordingsplichtige strevel bouwen. Wat vind je daarvan.” Nou, eerst was ie wat hystorkel, maar later werd ie wel aardig gehallewiest. “Je kwerkelt maar jink met je greuvel’, zei ie. Dus dat zit wel goed.

Maar nu schomper ik dus een beetje tegen de knorkel aan. Zou u mij de puntilex kunnen extraleren zodat ik met m’n greuvel aan de gang kan? Uiteraard ben ik gaarne besturkt om dit nader uit te vroeten. Hartstikke beknurkt alvast.

In verstroeling van uw fratilatie,
Met groendelijke vriet.

Nou. Zo moeten ze het toch wel begrijpen? Ik denk dat ik binnen afzienbare tijd met m’n schuurtje kan beginnen.

-Democratie en andere mooie woorden-

Min betekent o.a. iets negatiefs. Te min is: niet goed genoeg. Niettemin betekent dus zoiets als: het gaat wel. Al-niettemin is dus: alles gaat zo-zo. Uiteindelijk betekent desalniettemin dus heel erg weinig. Desalniettemin won desalniettemin met vlag en wimpel toen zo’n vijfhonderd taalbewuste Nederlanders werden bevraagd naar het meest welluidende woord. Er zijn mooi-klinkende woorden als: asperge, spaghetti, gehaktbal, sinasappelsap. Woorden die via lip, tanden en tong gevormd, gekauwd, geproefd worden. Bijna net zoals het gerecht zelf. Komt U ook het speeksel in de mond bij het uitspreken van bv. patat-saus?

Sommige woorden daarentegen zijn niet te pruimen. Zoals bv. de zweverige combinatie: kosmische dimensie.Andere,meest ambtelijke woorden, zijn wollig verhullend, hebben een dubbele bodem of verraden de tegenovergestelde mening. Er zijn ook mooie woorden als DEMOCRATIE (= het volk regeert). In de afgelopen 2500 jaar mankeerde daar (ook tus-sen de vele oorlogen) nogal wat aan. Want dát soort begrippen gaat pas iets betekenen als er inhoud aan wordt gegeven en als ze worden nageleefd. Maar helaas al te vaak hebben politici de mond vol mooie woorden welke daarna hooguit op schrift worden gezet.

Een plaatselijk voorbeeld (citaat): “De intentie is om de kennis en kwaliteiten binnen wijkraden en dorpsbelangen te benutten om de kwaliteit van ontwikkelingsplannen ( en dus de leefbaar-heid in brede zin) te optimaliseren”.

Wat is er dan gedaan om die “expertise” in kaart te brengen en te vergroten? Hoe is de praktijk van de zogenaamde Interactieve Beleidsvorming? Werden onlangs niet heel be-langrijke plannen ontwikkeld zonder inschakeling van de wijkraden? Ook omdat ‘vergeten’ werd om een betreffende wijkraad vooraf op te richten? En hoe verliep de informatie-verstrekking aan de wijkraden? Ondanks de stelling: ‘Vanaf 2004 wordt gestart met het maken van een communicatie-paragraaf bij verschillende projectplannen” zag ik nog geen begin daarvan. De bedoeling staat dus wel op schrift maar de uitvoering laat nog op zich wachten.

En klopt de inhoud van zo’n plan maar met de eigen stelling: ”begrippen en afspraken moeten HELDER zijn”. Nada, niks daarvan. Want zijn in één enkel beleidsvoorstel gebruikte begrippen als “contactmoment, inspanningsverplichting, toetsingscriteria, in het verlengde van het onderhavige besluit, limitatieve opsomming, scharnierpunt, geconcretiseerd, vertaalslag, initiatiefpunt, concept-convenant en adhoc-situatie” niet toe aan een heldere ‘vertaalslag’ naar de doorsnee raadsleden? Behoren onze volksvertegenwoordigers daar voor duidelijkheid en goed onderling begrip niet op toe te zien? Uiteindelijk? Touché